Bron: AkkerbouwActueel
Bokashi is van oorsprong een Japanse vinding, afkomstig van professor Teruo Higa die het principe van zuurstofvrij fermenteren ontwikkelde. Het Nederlandse bedrijf Agriton heeft er een bodemverbeteraar voor de akkerbouwsector van gemaakt. Na zeer goed resultaten in andere landbouwsectoren verovert het product op basis van gefermenteerd organisch materiaal ook langzaam maar zeker de akkerbouwbranche. Verkoopadviseur Joost Mulder van Agriton: “In Nederland zit de akkerbouw aan de top qua prestatie, dus het idee om organisch materiaal op grote schaal te fermenteren is echt in Nederland bedacht en wordt inmiddels ook door diverse telers toegepast.”
Het product Bokashi is het resultaat van een eeuwenoude techniek: fermentatie. Door toevoeging van effectieve micro-organismen (EM) en het anaeroob (zonder zuurstof) verwerken van de resten, maak je van je eigen organische resten een waardevolle bodemverbeteraar. Om een optimaal resultaat te behalen worden zeeschelpenkalk en kleimineralen toegevoegd. Na een periode van minimaal acht weken is het materiaal gefermenteerd. “In de bodem zit veel leven, dit moeten we voeren, door middel van fermentatie behouden we de natuurlijke energie in het organisch materiaal als voer voor die bodem”, aldus de Agriton-adviseur.
Regionale afstemming
Agriton is nog steeds ‘flink aan het zaaien’ om het idee achter de methode te verspreiden, maar dat vergt veel tijd beseft ook Mulder: “We brengen het idee rond en is inmiddels landelijk bekend: in elke provincie liggen wel Bokashi-hopen, maar er zijn ook nog veel (regionale) vraagstukken. Iedereen die zich aan ons verbindt, ziet de mogelijkheden. Enerzijds omdat het heel specifiek gericht op de regio waarin je onderneemt kan worden toegepast, dus veel minder slepen met organische materiaal en tegelijkertijd bevordert dat ook de voedingswaarde. Wat er is, kan ook maximaal worden gebruikt in de grond waar vervolgens weer nieuwe organische stof wordt opgebouwd.”
Stijgende interesse
Lange tijd is het gebruik van compost – en dus ook de Bokashi-variant van Agriton – uit beeld geweest, vanwege de beschikbaarheid van kunstmest. Mulder merkt nu, doordat er steeds meer restricties vanuit milieueisen en wetgeving opkomen, dat het aantal telers dat interesse toont in deze fermentatie toepassing hand over hand toeneemt. “Iedereen ziet in dat de bodem meer nodig heeft dan NPK en dan heb je iets nodig om de bodemcondities weer te kunnen verbeteren. Wij roepen het al 25 jaar en voelen ons in die zin een soort van pionier, want pas de laatste tien jaar willen de mensen ons verhaal horen en zijn we niet langer een roepende in de woestijn. Wij kunnen het natuurlijk niet alleen. Nu de boer, waterschappen en de samenleving het belang gaan inzien worden er echt stappen gemaakt.”
“Geschikt voor alle akkerbouwgewassen en grondsoorten”
Bokashi kan in principe worden toegepast bij alle akkerbouwgewassen, al zijn er natuurlijk wel wat verschillen. “Een tarwegewas is richting de bodem natuurlijk al een wat rustiger gewas, dan een aardappel. In principe heeft elke bodem wel belang bij organische stof, ongeacht de grondsoort. Men zegt weleens dat kleigrond organische stof beter vasthoudt dan bijvoorbeeld zandgronden. Van origine heeft kleigrond meer bindingsvermogen dan bijvoorbeeld zandgronden. Maar uit de CEC-analyses – buffercapaciteit – van Eurofins zien we dat het bindingsvermogen ook op kleigronden afneemt.”
Proefboerderij Ebelsheerd
Mulder vervolgt: “We krijgen dan ook aanvragen vanuit heel Nederland en de eerste resultaten laten zien dat Bokashi op alle ondergronden het kleihumuscomplex kan vergroten. Ook uit proeven bij proefboerderij Ebelsheerd in Nieuw-Beerta blijkt dat het bodemleven versterkt wordt door dit product. Dat motiveert ons ook om meer landelijk onderzoek uit te zetten. Alles heeft tijd nodig en we werken stap voor stap toe naar maximaal bereik, zodat we met zijn allen grotere stappen kunnen zetten.”